Fas Heyeti Türkiye’ye Geliyor: Yeniden Müzakere Edilecek mi?
Fas Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Dış Ticaretten Sorumlu Bakan Yardımcısı Ömer Hacira’nın başkanlık edeceği heyetin Türkiye ziyareti, bazı yabancı medya organlarında isimleri açıklanmayan Faslı iki yetkiliye dayandırılarak yapılan haberlerde Serbest Ticaret Anlaşması (STA)’nın yeniden müzakere edileceği şeklinde yorumlandı.
Fas Sanayi ve Ticaret Bakanlığı yetkilileri, söz konusu ziyaretin anlaşma kapsamında düzenli olarak yapılan teknik istişarelerin bir parçası olduğunu vurgulayarak, iddiaların gerçeği yansıtmadığını belirtti.
Fas Sanayi ve Ticaret Bakanlığı Uluslararası Ticaret İlişkileri Direktörü Yusuf Zahoui, bu ziyaretin anlaşmalarda öngörüldüğü gibi düzenli bir değerlendirme ziyareti olduğunu ifade ederek, “Bu toplantı, olağan ve teknik bir çerçevede ele alınacaktır.” açıklamasında bulundu.
Olağan Değerlendirme
İki ülke arasında 2004’te imzalanan Serbest Ticaret Anlaşması gereği, taraflar belirli aralıklarla ticaretin seyrini değerlendirmek üzere bir araya geliyor. Önümüzdeki hafta Ankara’da yapılacak toplantının da bu çerçevede gerçekleştirileceği belirtiliyor.
Zahoui, toplantının yalnızca ticaret verilerinin, uygulamadaki gelişmelerin ve karşılıklı fırsatların ele alınacağı teknik bir komite toplantısı olduğunu belirterek, “Bu görüşmede rakamlar gözden geçirilecek, uygulamanın genel gidişatı değerlendirilecek. Ticaretin nasıl daha dengeli ve verimli ilerletilebileceği konuşulacak.” dedi.
Faslı yetkili, Türkiye ile olan dış ticaret açığı konusunda yapılan yorumların eksik bir bakış açısıyla olduğunu belirterek, mevcut açığın yaklaşık yüzde 40’ının anlaşmalarla bağlantılı olmadığını söyledi.
Bölgesel Entegrasyona Katkı
Fas ile Türkiye arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması’nın yalnızca ikili ticareti artırmakla kalmayıp Fas’ın daha geniş pazarlara entegrasyonunu da desteklediğini belirten Zahoui, “Yatırımcılar sadece iç pazara değil, diğer pazarlara erişim olanaklarına da bakar. Olası üretim kapasitesi, istihdam imkanları ve ihracat potansiyeline göre yatırım kararı veriyorlar. STA’lara sadece dar bir ithalat penceresinden bakmak yanıltıcı olur.” değerlendirmesinde bulundu.
Zahoui, Fas’ın benzer değerlendirme toplantılarını diğer ülkelerle de gerçekleştirdiğine dikkati çekerek, bu temasların yeni dış ticaret yol haritasının doğal bir parçası olduğunu belirtti.
Türkiye ile Fas arasındaki Serbest Ticaret Anlaşması, 7 Nisan 2004 tarihinde imzalanmış, 1 Ocak 2006’da yürürlüğe girmişti. Anlaşma kapsamında sanayi ürünlerinde gümrük vergileri kademeli olarak kaldırılırken, tarım ürünlerinde belirli koruma önlemleri ve kota uygulamaları sürdürülüyor.
2024 yılında ikili ticaret hacminin Fas rakamlarına göre yaklaşık 5,5 milyar dolar seviyesine ulaştığı, yine Fas rakamlarına göre; Fas’ın Türkiye’ye ihracatının 1,1 milyar dolar, Türkiye’den ithalatının ise 3,9 milyar dolar olarak kaydedildi.
Türkiye’nin rakamlarına göre ise 2024 yılında ikili ticaret hacmi yaklaşık 4,9 milyar dolar seviyesine ulaşırken, Fas’ın Türkiye’ye ihracatı 1,4 milyar dolar, Türkiye’den ithalatı ise 3,4 milyar dolar olarak kaydedildi.
Uzmanlar, iki ülke arasındaki STA’nın ticaret hacminin büyümesinde belirleyici rol oynadığını ve ekonomik iş birliğini teşvik etmeye devam ettiğini belirtiyor.